MÜZEDE EĞİTİM
EĞİTİME YENİ BİR SOLUK: MÜZELER
Hayatın her alanında ve her zaman gerçekleşen bir süreç olan eğitim sadece okullar ile sınırlı olmayıp okul dışı kurumlarda da devam eden bir etkinlik olarak görülebilir. Okullar gibi kütüphaneler, tarihî mekânlar, şehitlikler, müzeler, çeşitli kurum ve kuruluşlar da eğitim sürecinin önemli bir parçası hâline gelebilir. Bunlar arasında özellikle müzeler, eğitim öğretim sürecini etkinleştiren ve zenginleştiren kurumlar olarak görülüp değerlendirilebilir.
Askeri Müze
Ülkemizde müzelerden eğitim amacıyla yararlanmanın oldukça eskilere uzanan bir geçmişi vardır. Nitekim 1868 yılında Galatasaray Lisesinde ilk olarak okul müzesi kuruldu. Daha sonra 1930’da Bursa’da bir ilkokulda ve bir lisede de birer okul müzesi açıdı. 1958’de öğretmenler için müze el kitabı çıkarıldı. Bütün bunlar, müze-eğitim ilişkisinin ülkemizde oldukça eskilere dayandığını göstermektedir. Buna rağmen, günümüze kadar müzelerin eğitimde kullanılması pek gündeme gelmemiş, buna yönelik ilke ve politikalar geliştirilememiştir.
Müzelerin eğitim öğretim amacıyla kullanılması birçok açıdan yarar sağlayacaktır. Her şeyden önce müze, eğitim öğretimde yaşayarak öğrenme ilkesinin gerçekleşmesine müsait bir ortam sunar. Bu ortamlarda, öğretimde yaşayarak ve gözleyerek öğrenme gerçekleşeceği için öğrenilenlerin daha kalıcı olması sağlanacak, dolayısıyla öğrencilerin motivasyonu da canlı tutulmuş olacaktır.
Kayseri Kent ve Mimar Sinan Müzesi
Müzelerde somut nesnelerden esinlenerek drama, hikâye anlatma ve sanatsal çalışmalar yapılabilir. Geçmişte yaşamış önemli kişiler ve yaşanmış olaylar canlandırılarak öğrencilerin tarihsel empati kurma ve kanıt kullanma becerileri geliştirilebilir. Bu sayede öğrencilerde zamanı ve mekânı daha iyi algılama becerisi geliştirilebilir.
Müzeler hem fen hem de sosyal bilimler alanlarına (tarih, sanat tarihi, coğrafya, resim, sosyal bilgiler vb.) ait derslerde kullanılabilecek somut materyalleri, tarihî eserleri bünyesinde barındırmaktadır. Bu yönüyle müzeler, özellikle sosyal bilimler alanında bir uygulama laboratuvarı işlevine sahiptir.
Müzeler sanat eğitimi açısından da önemli işlevler üstlenebilirler. Müze ile eğitim, öğrencilerimizde sanat sevgisinin oluşmasında, yaratıcılıklarının ortaya çıkıp gelişmesinde önemli katkılar sağlayabilir.
Sürekli aynı ortamda, durağan bir şekilde bulunan öğrenciler müzelerde farklı etkinliklerde bir araya gelerek birbirlerini ve kültürel değerlerini daha iyi tanıma imkânı ve kaynaşma fırsatı bulabilirler. Bu yönüyle müzeler sadece öğretim programına destek olmakla kalmaz, bireylerin toplumsallaşmasına, daha kültürlü ve birikimli hâle gelmesine de katkıda bulunabilir.
Otomobil Müzesi
Müze ile eğitim sürecinde öğrenciler gözlem yapabilir, objelerle algılar yoluyla ilgi kurabilir, düşünce ve duygularını daha kolay ifade edebilir, müzenin bakış açısını, barındırdığı mesajı anlamlandırabilir, kültürel değerleri ve yaşamı paylaşmaya, gerçeği anlamaya daha istekli olabilir. Böylece müze eğitimi öğrencilerin geçmiş, bugün ve gelecek arasında bağ kurabilmelerine; kültürel varlıkları, tarihî eserleri anlama ve korumalarına, daha hoşgörülü olmalarına katkı sağlayacaktır.
Ülkemizde müze ziyareti bilincinin fazla geliştiği söylenemez. Ancak birkaç müze –öğrenciler ve turistler dâhil- bir milyonu aşkın kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Bunlar dışında oldukça değerli koleksiyonlara sahip birçok müzemiz, barındırdıkları eserlerin değeriyle kıyaslanamayacak derecede az sayıda kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Eğitim sürecinde müzelerden etkin bir biçimde yararlanılması, bu olumsuzlukların giderilmesine katkıda bulunacaktır.
Oyuncak Müzesi
Bu çerçevede eğitimi ve öğretimin niteliğini sürekli bir şekilde geliştirme gayretinde olan Talim ve Terbiye Kurulu olarak müzelerle eğitim ve öğretimi bütünleştirmek istiyoruz. Bu amaçla aşağıdaki çalışmaları yapmayı planlamaktayız:
· Müze eğitimi sürecinde rol alacak kişilerin özel bir uzmanlık eğitiminden geçirilmesi amacıyla hizmet içi eğitim çalışmaları düzenleyerek öğretmenlere müzelerin ve buralarda bulunan materyallerin eğitim sürecinde nasıl kullanılabileceğine yönelik bilgi ve beceriler kazandırmayı ve bu eğitim sürecini başarı ile tamamlayan öğretmenlere müze eğitimcisi sertifikası verilmesi düşünülmektedir.
· Eğitim sürecinde müzelerden daha aktif ve verimli bir şekilde yararlanılabilmesi için; üniversiteler, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ortaklaşa çalışma yaparak öğretmenler için müze eğitimi el kitabı hazırlamayı planlamaktayız.
· Eğitimde müzelerden verimli bir şekilde yararlanılabilmesi için pilot okullar belirlenecektir. Buralarda görev yapan öğretmenler (özellikle tarih, sanat tarihi, coğrafya, sosyal bilgiler, resim branşında olanlar) kendi alanlarına ait derslerin öğretim programlarında yer alan konuların işlenişinde müzelerdeki materyallerden nasıl yararlanılabileceğine dair raporlar hazırlayacaklardır.
UFO Müzesi
· Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığımız özellikle tarih, sanat tarihi, coğrafya, sosyal bilgiler, resim vb. branşlara ait programları yeniden gözden geçirmeyi planlamaktadır. Bu süreçte Başkanlığımız, pilot okullardan gelen verilerden de yararlanarak öğretim programlarının hangi ünite ve konularında müzelerden yararlanılacağını tespit edip buna yönelik gerekli düzenlemeleri de yapacaktır. Konuyla ilgili etkinlik, ilke ve ilişkilendirmelere programlarda da yer verecektir. Ayrıca ders kitaplarında müzelere ilgiyi artıracak görsel ögelere, tarihî değer taşıyan bilgi ve belgelere daha fazla yer verilmesi öngörülmektedir.
İLKÖĞRETİM 1-8. SINIFLAR TÜRKÇE, MATEMATİK, SOSYAL BİLGİLER, HAYAT BİLGİSİ İLE FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA MÜZE İLE EĞİTİM
